Doświadczeni podróżnicy powtarzają ‘’Zawsze sprawdzaj buty zanim je założysz” i to nie bez powodu. Skorpiony i inne owady uwielbiają ciepłą, ciemną norę, taką jak buty. Sam miałem taką sytuację – w Malezji podczas szkolenia z przetrwania w dżungli do butów dostawały się skorpiony. więc wieszaliśmy je na sznurówkach nad ziemią, a rano wytrząsaliśmy je z niechcianych lokatorów. To nie jedyne zagrożenie, gdyż skorpiony lubią chować się w innych ciemnych zakamarkach (w tym w walizkach!) i ukąsić niczego niespodziewającego się podróżnika. Co zrobić w takim przypadku?

Punkt 1: Nie panikuj!

Z 2000 gatunków skorpionów na świecie, ‘tylko’ około 30-40 gatunków produkuje wystarczająco dużo jadu by zabić dorosłego człowieka.Najczęściej ukąszenia są niegroźne i poza początkowym bólem(który ustępuje po około 5 minutach) nie sprawia większych kłopotów. Ból jest ostry, pojawia się natychmiastowo i w miejscu ukąszenia może wystąpić mrowienie lub pieczenie. Powinniśmy przemyć miejsce ukąszenia pod bieżącą wodą z łagodnym mydłem, zastosować miejscowo dezynfekcję (spirytus, Octanisept itp.) a później odpowiednio dbać o ranę (patrz punkt 5). Jeżeli nie wydaje się wam, że to błaha sprawa i pojawiają się dodatkowe objawy, przejdź do punktu 2.

Punkt 2: Czy na pewno ‘nie panikuj’..?

Jeżeli pojawią się objawy niepokojące (patrz poniżej) to opieka medyczna może być wymagana. Czasem objawy są z grupy reakcji alergicznych i w tym przypadku leki przeciwhistaminowe, a nawet adrenalina może być wymagana. Inne uogólnione objawy to znak, że jad skorpiona dostał się do krwioobiegu i zaczął działać.

Punkt 3: Kiedy wezwać lekarza?

Objawy, które powinny wzbudzić niepokój:

– Zaburzenia oddychania (poczucie duszności, przyspieszony lub nieregularny oddech)

– Skurcze mięśni (często bolesne)

– Drgawki

– Ogólne drętwienie całego ciała

– Zaburzenia widzenia, dziwne ruchy oczu

– Powiększenie języka

– Nadmierny ślinotok

Punkt 4: Czyli jest powód do paniki?

Jeżeli pojawią się niepokojące objawy, wskazana jest opieka lekarska i to natychmiastowo. Jeśli wystąpią problemy z mową lub połykaniem, nie powinniśmy jeść ani pić, aż do otrzymania opieki lekarskiej lub ustąpienia objawów (ryzyko zachłyśnięcia). Natomiast zaburzenia oddychania lub skurcze mięśni to znak, że leki rozkurczowe mięśni mogą być wymagane, a celem utrzymania oddychania pacjent może być zaintubowany.

Korzystanie z antytoksyny w przypadkach ukąszenia skorpiona budzi kontrowersje, gdyż jest bardzo droga i w niektórych przypadkach objawy uboczne są gorsze niż samo ukąszenie. Jeżeli objawy są nasilone i zagrażające życiu – antytoksyna może być wskazana.

Punkt 5: I co dalej?

Jeżeli ukąszenia nie było groźne, i objawy nie są niepokojące, to mamy szczęście. Po przemyciu i dezynfekcji rany, przyłóżmy zimne okłady w miejscu ukąszenia na 10 minut, później odłożyć na kolejne 10 min, i ponownie przyłożyć. Takie postępowanie może zmniejszyć ilość jadu, która dostanie się do krwiobiegu oraz zmniejsza obrzęk. Okłady z sody (1 łyżka sody oczyszczonej na szklankę wody) także zmniejszają miejscowy obrzęk.

Jeżeli ból jest nasilony, można zastosować doustnie Ibuprofen. Pamiętajmy o tężcu –w przypadku takiej rany bakteria mogła się dostać do ciała. Pomijam fakt, żepowinniśmy być doszczepieni na tężec co 10 lat. Jeżeli nie mieliśmy dawki przypominającej i mamy jakiekolwiek ‘brudne’ rany powinniśmy otrzymać 1 dawkę szczepionki.

Jak już pierwszy okres minie, dbajmy o ranę dezynfekując ją 2 razy dziennie (np. Octanisept, plastry Leko) oraz pozwalając jej ‘oddychać’.  Przed uprawianiem sportów wodnych lub innej aktywności, gdy rana może się pobrudzić, to wskazane jest zabezpieczenie rany plastrem turystycznym.

Jeżeli nic innego niepokojącego się nie dzieje – dzielimy się ze znajomymi na Facebook’u, że przeżyliśmy ukąszenie skorpiona i od teraz możemy spokojnie radzić młodym, niedoświadczonym podróżnikom „zawsze sprawdzaj buty, zanim je założysz”!