Szybkie fakty:
Miejsca występowania: Cały świat, w tym Polska i kraje rozwinięte. Największe ryzyko zachorowańw krajach „trzeciego świata”, oraz krajach śródziemnomorskich
Sposób zarażenia: Drogą pokarmową lub poprzez kontakty seksualne
Szczepienia ochronne:
Dorośli: 2 dawki w schemacie 0, 6, 12 miesięcy, ochrona na całe życie.
Dzieci: Od 1. roku życia, 2 dawki w schemacie 0, 6,12 miesięcy, ochrona na całe życie
Występowanie:
Najwięcej przypadków występujew krajach rozwijających się, np. w Azji, Afryce, Ameryce Łacińskiej, oraz w krajach śródziemnomorskich (w Grecji, Turcji, Egipcie).Zachorowania na WZW
A widoczne są jednak na całym świecie, co roku przekazywane są informacje oogniskach epidemii w krajach rozwiniętych (w 2017roku w Polsce było aż 1909 przypadków zachorowań1).
O chorobie:
WZW A to choroba wirusowa, potocznie nazywana„żółtaczką pokarmową” lub „chorobą brudnych rąk”. U osób dorosłych wirus wywołuje ostre objawy,początkowo podobne do objawów grypy – gorączka. Po czasie pojawiają się objawy układu pokarmowego (utrata apetytu, zgaga, nudności, wzdęcia), ciemny mocz oraz zażółcenie skóry i białkówki oczu. WZW A może mieć piorunujący i ciężki przebieg, wymagający hospitalizacji.
Osoba zarażonawydala wirusrazem z kałem nawet przez wiele tygodni po zakażeniu (może wydalać wirusa w okresie, gdy jestjeszcze zdrowa).
Brak odpowiedniej higieny (np. niemycie rąk podczas przygotowywaniaposiłków) sprzyja rozprzestrzenianiu się wirusa.Zanieczyszczeniaz rąk trafiają do jedzenia i wody pitnej,przez co wirus przenosi się dalej na inne zdrowe osoby. Szczególnie narażonesą osoby przebywające w pobliżu nieczystości (np. kanalizacji).
U dzieci choroba przebiega najczęściej łagodnie i bezobjawowo.
Wirus WZW A przenoszony jest także poprzez kontakty seksualne. Warto zaznaczyć, że ogniska choroby występują równieżwśród mężczyzn współżyjących z mężczyznami (MSM). W grupie ryzyka są także osoby biorące dożylne narkotyki.
Jak się chronić:
Do zarażenia dochodzi najczęściej po spożyciu zanieczyszczonej wody lub jedzenia. Można zmniejszyć ryzyko zakażenia, stosując szczepienia ochronne, ale także przestrzegając podstawowych zasadhigieny(więcej informacji na temat zasad higieny zmniejszających ryzyko chorób przenoszonych drogą pokarmową tutaj/w oddzielnym poście).
Szczepienia ochronne:
W Polsce dostępne są 4 szczepionki ochronne przeciwko WZW A: 3 szczepionki pojedyncze oraz jedna skojarzona.
Istnieje również możliwość zaszczepienia się przeciwko WZW Ai WZW Bw jednej szczepionce – Twinrix A+B.
| Schemat | U kogo stosować | |
| Avaxim | 2 dawki – 0, 6,12 miesięcy | >16 r.ż. |
| Havrix 1440 | 2 dawki – 0, 6, 12 miesięcy | >18 r.ż. |
| Havrix 720 (Junior) | 2 dawki – 0, 6, 12 miesięcy | Od 1 r.ż. do 18 r.ż. |
| Twinrix A+B
(szczepionka skojarzona) |
3 dawki – 0, 1, 6, 12 miesięcy
lub tryb przyspieszony: 4 dawki – 0, 7, 21 dni, oraz po 12 miesiącach |
>16 roku życia, u osób niezaszczepionych na WZW A ani WZW B |
Źródła:
